Sukcesja firmy rodzinnej – jak przekazać bezpiecznie firmę?
Sukcesja w firmie rodzinnej to nie tylko kwestia przekazania biznesu kolejnemu pokoleniu, ale także zabezpieczenie przyszłości przedsiębiorstwa, zgodnie z zasadą 3B (bezpieczeństwo nestora, bezpieczeństwo firmy, bezpieczeństwo rodziny). Proces sukcesji może być skomplikowany i wymagać odpowiedniego przygotowania oraz zaplanowania. W artykule przedstawiamy kluczowe aspekty sukcesji w firmach rodzinnych oraz wskazówki, jak przeprowadzić ten proces bezpiecznie i efektywnie.
Planowanie sukcesji
Pierwszym etapem sukcesji jest opracowanie planu sukcesji, który uwzględni indywidualne potrzeby i oczekiwania zarówno właścicieli, jak i potencjalnych następców. W przypadku większych majątków firmowych, konieczne może okazać się opracowanie strategii sukcesji. Strategia sukcesji obejmuje, poza samym planem przekształcenia i przekazania władzy i własności, również dokonanie niezbędnych zmian w modelu biznesu w oparciu o analizę SWOT/TOWS, model 5 sił Portera, strategię scenariuszową i wiele innych narzędzi i modelu, które muszą być dopasowane do potrzeb danej firmy. Ważne jest również, aby plan był opracowany we współpracy z ekspertami z zakresu prawa, finansów oraz zarządzania, którzy pomogą uniknąć błędów i zagrożeń, takimi jak firma doradcza Nova Praxis. Właściciele powinni również pamiętać o regularnym monitorowaniu i aktualizowaniu planu sukcesji.
Kształcenie i rozwój następców
Kluczowym elementem sukcesji firm rodzinnych jest odpowiednie przygotowanie potencjalnych następców do przejęcia firmy. Proces ten powinien obejmować zarówno kształcenie formalne, jak i praktyczne doświadczenie w pracy w różnych działach przedsiębiorstwa. Właściciele powinni również zadbać o rozwój kompetencji miękkich następców, takich jak umiejętności komunikacyjne, negocjacyjne czy zarządzanie zespołem. Współpraca z mentorem lub coachem może być również pomocna w przygotowaniu młodego pokolenia do objęcia odpowiedzialności za firmę. Firma doradcza oferuje szkolenia dla młodych sukcesorów, oraz programy rozwojowe, gdzie można się spotkać z innymi sukcesorami i wymienić doświadczenia.
Komunikacja i zaangażowanie rodziny
Otwarta i uczciwa komunikacja między wszystkimi członkami rodziny jest niezbędna dla sukcesu procesu sukcesji. Właściciele powinni regularnie informować rodzinę o postępach w planowaniu sukcesji oraz angażować ich w podejmowanie kluczowych decyzji. Ważne jest również, aby wszyscy członkowie rodziny mieli możliwość wyrażenia swoich oczekiwań i obaw związanych z przekazaniem firmy. Wspólne ustalenie celów i wartości, które mają być kontynuowane przez kolejne pokolenia, może również pomóc w zbudowaniu poczucia wspólnej odpowiedzialności za przyszłość przedsiębiorstwa.
Zabezpieczenie finansowe i prawne
Ostatnim, ale równie ważnym aspektem sukcesji jest zabezpieczenie finansowe i prawne firmy oraz rodziny. Właściciele powinni zadbać o odpowiednie ubezpieczenie majątku przedsiębiorstwa, a także o ochronę prywatnego majątku rodziny. Ważne jest również uregulowanie kwestii podatkowych oraz spadkowych związanych z przekazaniem firmy. Współpraca z doradcami finansowymi i prawnymi może pomóc w uniknięciu niekorzystnych rozwiązań oraz zagwarantować bezpieczeństwo finansowe dla przyszłych pokoleń. Polski system podatkowy jest tak skonstruowany, że w skrajnie niekorzystnym przypadku, kiedy zostaną popełnione wszystkie możliwe błędy przy przekształceniu, sukcesor zapłaci 710 tyś. podatków i danin z majątku wartego 1 mln. zł.
